بکارگیری مصالح در طراحی فضای سبز

طراحی لنداسکیپ یا طراحی فضای سبز پیرامون ساختمانها ، یکی از مهمترین مسائل روز دنیا بوده و معماران میکوشند تا فضایی دلنشین برای ساکنین ایجاد کنند. در این مطلب برخی از اصول اولیه طراحی فضای سبز و محوطه سازی و بکارگیری مصالح را توضیح می دهیم . طراحی فضای سبز مناسب ، می تواند باعث آرامش روح و جسم انسان در مواجهه با زندگی ماشینی و شهرنشینی باشد ، امروزه با کمبود فضای سبز در شهرها ، طراحی فضای سبز و محوطه سازی در حیاط و یا پشت بام ، می تواند انسان را برای ساعاتی در محیط گل و گیاه قرار دهد و باعث آرامش و نشاط ساکنین منازل مسکونی و مجتمع های اقامتی ، تفریحی و اداری شود.

 استفاده از مصالح در طراحی فضای سبز
در هنگام استفاده از مصالح در محوطه سازی پارک ها و باغات نیاز به توجه تکنیکی در این خصوص وجود دارد. مثلا استفاده نادرست از سیمان در پارک ها که امروزه رایج شده و بسیاری از جنبه های زیبا شناختی آنها را نابود ساخته است. زیرا سیمان از نظر ساختار بسیار ناپایدار است، هنگامی که باران می بارد و مرطوب است ، بسیار شاداب و پرطراوت به نظر می رسد اما پس از آن کیفیت خود را از دست می دهد. سیمان و بتن فضای خشک و بی روح را به انسان القا می کنند. بنابراین از سیمان و بتن می بایست در مکان هایی از پارک که در معرض دید نیستند استفاده نمود. امروزه در طراحی فضای سبز به جای آلاچیق ها و المان های سیمانی ، سعی می شود از آلاچیق و پرگولا با متریال و مصالح طبیعی مانند چوب و ترموود استفاده نمود.

استفاده از سنگ طبیعی نیز در طراحی فضای سبزکاربرد فراوانی دارد ، در طراحی فضای سبز می توان از برکه و آبنماهای ساخته شده از سنگ طبیعی استفاده نمود ، سنگ نشان دهنده استحکام، وحدت و جاودانگی است. در قدیم دیوار باغها از ملاط ساخته می شدند که بسیار مهربان تر و ملایم تر از سیمان پورتلندی به نظر می رسید. آهک آبی از طریق حرارت دادن گچ و سنگ آهک بمنظور آزاد شدن دی اکسید کربن، بدست می آید. هنگامیکه این مواد دوباره با آب مخلوط شدند و در معرض هوا قرار می گیرند و دوباره با دی اکسید کربن ترکیب شده و به همان حالت شیمیایی اولیه باز می گردند. دی اکسید کربن به استحکام لایه های بیرونی ملاط می افزاید و بهمین دلیل شاید یک قرن بتواند استحکام خود را حفظ کند. این نوع ملاط امروزه از نظر ساختمان سازان دور مانده است در صورتیکه هنوز هم می توان از آن در محوطه سازی پارک ها و باغات استفاده کرد.

در محوطه سازی و طراحی فضای سبز تا جایی که امکان دارد باید از مصالح طبیعی مانند سنگ ، چوب ، خشت ، آجر و یا مواد مصنوعی که جایگزین مواد طبیعی هستند و قیمت ارزان تری دارند مانند چوب پلاست و چمن مصنوعی استفاده نمود. برای کف سازی می توان از ترمووود و چمن مصنوعی استفاده نمود .

مثلا امروزه استفاده از آجر و خشت به کلی از مد افتاده تلقی می شود. اما باید بدانیم که دوام این محصول می تواند با توجه به کیفیت و زیبایی آن مناسب باشد.  مهمترین مساله در انتخاب مصالح برای محوطه سازی ، این است که اولا دوام لازم را در آب و باران و برف داشته باشد و ثانیا اینکه زیبایی و طراوت به محیط دهد ، همچنین استفاده از مصالح طبیعی در محوطه سازی فضای سبز ، محیط شما را زیباتر می نماید. خشت های گلی که در شهر باستانی بابل به کار می رفته بوسیله گل مرطوب درست شده است. این بلوک های گلی سپس در مقابل نور آفتاب خشک می شوند و در مکان مناسب مورد استفاده قرار می گرفتند و در ساخت خانه ها کاربرد داشته اند. حدود ۳ هزار سال پیش از میلاد مسیح انسان این مساله را دریافته بود که هنگامی که گل مرطوب خشک شود تبدیل به ماده ای سخت می شود. در آن زمان از گل رس برای ساخت ظروف استفاده می شد. رومی ها مهارت لازم را در ساخت خشت کسب کرده و سپس این هنر را در اختیار مردمان شمال اروپا قراردادند. این خشت ها در قرون وسطی در ساخت دودکش ها و مناره کلیساها مورد استفاده قرار گرفت. البته امکان این نبود که در کوره های آجرپزی ابتدایی این خشت ها در دمای بالایی درست شوند . بعد از ۱۲۰۰ سال پس از میلاد مسیح کشورهایی مانند هلند و جنوب انگلستان مبادرت به ساخت این خشت ها ورزیدند. در زمان حاضر این خشت ها و در واقع آجر ها به اندازه استاندارد رسیده اند و در ساخت دیوار باغ ها کاربرد دارند، آجرهای طبیعی رنگ خاصی داشته و زیبایی حیرت انگیزی به محیط می دهند و بهتر از سیمان و سنگ های مصنوعی و بی روح هستند.

سفال هم یکی از مصالح قدیمی است که در امر محوطه سازی اهمیت بسیاری داشته است. سفال همان گل رس است که در دمایی پایین تر از کوره آجرپزی خشک می شود و به رنگ سرخ بسیار زیبایی در می آید و در گذشته بیشتر در ساخت ظرف و ظروف مورد استفاده قرار می گرفت. امروزه بسیاری از کارخانه ها به جای استفاده از پلاستیک و بتن استفاده از این ماده را توصیه می کنند. بسیاری از باغهای بر جای مانده از مصر باستان و روم دارای دیوارهای رنگین بوده اند که دلیل آن استفاده از گل رس و سفال بوده است. در زمان برگزاری فستیوال ها برای تزئینات روی دیوارهای پارک ها و باغها می توان از سفال استفاده کرد. به طور کلی تا جایی که امکان دارد باید مصالح قدیمی و سنتی و طبیعی را در محوطه سازی و طراحی فضای سبز به کار برد و از المان های مختلفی مانند آلاچیق ، پرگولا و یا برکه و آبنما در طراحی فضای سبز استفاده نمود.