آیا تا به حال فکر کرده اید که خاک قلیایی چیست و تعریف خاک قلیایی چیست، مواد تشکیل دهنده خاک قلیایی چیست و چرا خاک قلیایی می شود، همچنین  pH خاك قلیایی چند است و به طور کلی خاک قلیایی در کشاورزی و پرورش گل و گیاه  چه کاربردی دارد، برای پی بردن به جواب سئوالات بالا این مطلب را تا آخر بخوانید و نیز به قسمتهای دیگر سایت گل بام برای اطلاعات بیشتر مراجعه فرمایید.

تعریف خاک قلیایی : خاک قلیایی ، خاکی است که از نظر PH بالای ۷ می باشد . در بیشتر خاک های ایران به دلیل عناصر معدنی و شیمیایی موجود، PH خاکها بالای ۷ می باشد که به این خاکها، خاک قلیایی گفته می شود. این امر به دلیل مواد مادری خاکها می باشد به علت شرایط اقلیمی و مواد مادري تشکیل دهنده خاكها، pH بیشتر خاك هاي کشاورزي ایران در محدوده قلیایی است، تحت این شرایط حلالیت بیشتر عناصر غذایی کم بوده و جذب آنها توسط گیاه تأمین کننده نیاز گیاه نیست.

طبق تعریف خاک قلیایی ، مقدار نمکهای محلول در این خاک ، کم ، ولی مقدار سدیم آن زیاد است. به‌علت هیدرولیز شدن قابل ملاحظه سدیم ، PH خاک بالا رفته ، ممکن است حتی تا 10 هم برسد. اثرات مضر خاک قلیایی  روی رشد گیاهان از سدیم و یون OH منفی، زیاد ناشی می‌شود. به‌علت اثر از هم پاشیدگی سدیم ،  خاک قلیایی دارای شرایط فیزیکی نامناسب می‌باشند. محیط قلیایی زیاد این خاکها سبب حل هوموس خاک و حمل آن به سطح خاک و تیره کردن رنگ آن می‌شود. به همین دلیل ، به  خاک قلیایی نام قلیایی سیاه هم داده شده است.

عوامل قلیایی شدن خاک عبارتند از

مناطق خشک

در مناطق خشک به دلیل اینکه تبخیر بیش از بارندگی می باشد، PH خاک قلیایی می باشد.

افزایش کاتیون های بازی

هر عاملی یا واکنشی که باعث شود کاتیون های بازی مثل Ca و K و Na و Mg در خاک افزایش پیدا کند. مثلا تخریب و تجزیه سنگ های مادری بازی و عدم شستشوی آنها باعث می‌شود خاک قلیایی شود .

اضافه کردن آهک به خاک آبیاری با آبی که دارای مواد قلیایی می باشد

شما می توانید میزان قلیایی بودن خاک را با اضافه کردن مواد آلی مانند کودهای گیاهی، کمپوست تهیه شده از برگ درختان کاهش دهید. همیشه باید تغییرات کوچکی را در طول زمان انجام دهیم .

بر طبق نظريات مختلف، افزايش ماده آلی خاك معمولا pH اسیدی و قلیایی خاك را به سمت محدوده خنثی حركت مي دهد . این به این علت است که ماده آلی نقش یک بافر را ایفا می کند، و از اینکه خاک بیش از حد اسیدی یا قلیایی شود جلوگیری می کند.

کمپوست معمولا pH نزدیک به خنثی دارد، بنابراین تزریق منظم کمپوست اولین راهی است که شما برای بهبود خاک با مشکلات شدید pH می توانید استفاده می کنید.

متاسفانه بسیاری از خاک های ایران قلیایی هستند که این سبب عدم دسترسی گیاهان به عناصر بسیار ضروری مانند آهن،  فسفر و روی می گردد. در نتیجه با کاهش عملکرد گیاهان به ویژه غلات بر اثر تنش غیرزنده (کمبود عناصر غذایی ضروری) همراه خواهیم بود. در خاک های ایران کمبود عناصر ضروری مطرح نیست زیرا این عناصر در خاک هستند و حتی به مقدار زیاد ولی به علت pH  بالای خاک باعث غیر قابل جذب بودن آن ها می شود. برای اصلاح و بهبود خاک های آهکی یا قلیایی روش زیادی وجود ندارد.