در این مطلب سایت گل بام ، شما را با خاک اسیدی آشنا می نماییم ، اسیدی شدن خاك يك فرايند طبيعي است كه در طول زمان در خاك انجام مي شود. اسيديته خاك ها بر اساس نوع سنگ مادري و شرايط آب و هوايي محل و طول مدت زماني كه اين سنگها در معرض هوازدگي قرار داشته اند، متغير است . اگر قصد کاشت یک گیاه تازه را داشته باشید، باید حتما یک سوال مشخص را از خود بپرسید : این گیاه جزو دسته گیاهان مناسب خاک اسیدی است، یا اینکه باید آن را در خاک قلیایی بکاریم؟
منظور ما از تعریف خاک اسیدی چیست و چگونه است ؟ خاک یکی از عوامل بسیار موثر در رشد و پرورش گیاهان است. هر گیاهی که میکارید در بازه ای خاص از خاک هست که بهترین عملکردش را بروز میدهد.از طرفی همه ی ما درباره ی مصرف آب و گرانبها بودن آن میدانیم. میدانیم که از هر قطره باید بیشترین استفاده را کرد. اما وقتی خاک ، مناسب گیاه زیر کشت ما نباشد، عملکرد گیاه کم میشود و این به ضرر ماست.
ما میخواهیم محصول بیشتر با هزینه کمتر پرورش بدهیم و این موضوع باعث هدر رفتن سرمایه مان میشود. از همه ی این ها هم که بگذریم ، تولید یک محصول با کیفیت به آدم اعتماد به نفس میدهد.
در این مطلب قرار است به شما آموزش بدهیم که خاک اسیدی چگونه خاکی است و مشخصات آن و تعریف خاک اسیدی چیست. با ما همراه باشید . برای درک بهترتعریف اسیدی بودن یا قلیایی بودن یک خاک باید ابتدا با pH خاک آشنا شد. میزان pH یک مقیاس لگاریتمی بین ۰ تا ۱۴ است. عدد ۰ یعنی خاک اسیدی ، ۷ خنثی است و ۱۴ هم یعنی خاک در قلیاییترین حالت ممکن قرار دارد.
يك خاك را هنگامي مي توان اسيدي در نظر گرفت كه در بخش قابل توجهي از ظرفيت تبادل كاتيوني آن، آلومينيوم و هيدروژن بجاي يونهاي بازي كلسيم، منيزيم، پتاسيم و سديم قرار گرفته باشند. آلومينيوم و هيدروژن جايگزين يونها در محل های تبادلی شده و اين يونها به اعماق پروفيل خاك شسته مي شوند. خاكهاي اسيدي pH كمتر از 6/5 و بطور معمول كمتر از 5 دارند واكنش پايين خاك با شماري از خصوصيات شيميايي و بيولوژيكی نامطلوب همراه است كه باعث ايجاد مشكلاتی براي رشد گياهان مي شوند.
خاک اسیدی شامل خاک برگ , خاک چای , کود دامی و سم ضدعفونی کننده بوده که PH پایین تر از ۶ دارند. بارندگی بصورت طبیعی میتواند میزان اسیدی بودن خاک را افزایش بدهد. هرچند باران به خودی خود خنثی است ، اما هنگام سقوط از آسمان به زمین بسیاری از مواد موجود در فضا را به خود جذب میکند. این باعث میشود تا در مناطقی که زیاد باران می آید ، خاک بصورت طبیعی حالت اسیدی داشته باشد.
امروزه گوگرد متداولترين و اقتصادي ترين ماده اي است كه براي اسيدي كردن خاك به كار مي رود و در نهایت خاک اسیدی میشود. گوگرد به چندین راه می تواند به خاکها وارد شده و با اسیدی کردن شدید خاک مشکلاتی بوجود آورد. از راههای ورود گوگرد به این خاکها می توان به مصرف گوگرد توسط کشاورزان برای رفع کمبود گوگرد، وجود کانیهای گوگرد دار مثل پیریت در خاکهای اسیدسولفات که در شرایط زهکشی، گوگرد موجود در آنها اکسید می شود و گوگرد افزوده شده در اثر افزودن مواد آلی اشاره کرد. از آنجا که ورود گوگرد در خاک اسیدی باعث ایجاد مشکلاتی در رشد گیاه می شود. خاک اسیدی یکی از شایع ترین مشکلات کشاورزان است. برخی خاک ها به صورت طبیعی اسیدی و برخی دیگر در نتیجه ی کوددهی طولانی مدت، فشرده و غیراصولی اسیدی میشوند.
در سایر محیط های های رشد PH نسبت به خاک سریع تر تغییر می کند. البته تغییرPH خاک و یا محیط های رشد به نوع و میزان کود و نوع آب آبیاری نیز بستگی دارد.
PH کمتر از 5.5 در خاک می تواند منجر به کاهش بازده و خسارت به محصولات شود. در PH کمتر از 5.5 ، ریز مغذی هایی مانند: آلومینیوم، منگنز و آهن بیش از حد در دسترس خواهند بود که در نتیجه به علت وجود بیش از حد این مواد مغذی گیاهان و یا محصولات شما دچار مسمومیت می شوند. از سوی دیگر نیز پایین بودنPH، در دسترس بودن سایر مواد مغذی مانند: پتاسیم (K) کلسیم( Ca ) و منیزیم (Mg) کاهش یافته و گیاهان دچار کمبود می شوند.
و اما دلایلی که خاک اسیدی میشود چیست؟
یکی از دلایل اسیدی شدن خاک، کوددهی نامناسب و بیش از حد کار کردن با کود هایی با پایه ی آمونیوم و حاوی اوره می باشد. این کار اسیدی شدن خاک می شود. عوامل دیگری که می توانند باعث کاهشPH خاک شوند؛ عبارتند از:
منبع مواد: نوع سنگی که خاک از آن به وجود می آید.
بارش باران: خاک هایی که در معرض بارندگی بودند به مراتب از خاک های نواحی خشک، اسیدی تر هستند.
ماده آلی خاک: ارگانیسم های خاک همواره در حال تجزیه ی مواد آلی هستند و در اثر فعالیت آن ها هیدروژن آزاد شده و خاک اسیدی تر می شود.
پوشش گیاهی: پوشش گیاهی بومی که در آن خاک تشکیل شده است بر PH خاک تاثیر می گذارد. خاک هایی که تحت پوشش گیاهی جنگلی می باشند اسیدی تر هستند.